مهم ترین آمارهایی که در جمعیت شناسی مورد بررسی قرار می گیرند را شرح دهید. |
اندازه جمعیت : اساس کلیه مطالعات جمعیت شناسی اندازه جمعیت است که این مقدار به کمک سرشماری های دقیق هر 10 سال یکبار بدست می آید. البته مواردی چون مهاجرت و کوچ عشایر می تواند از دقت نتیجه سرشماری بکاهد.
توزیع جمعیت : در این بخش پراکندگی سنی، جنسی و جغرافیایی مورد بررسی قرار می گیرد. میانگین سنی جامعه به میزان زادو ولد و مرگ و میر آن جامعه بستگی دارد. توزیع سنی جمعیت جامعه به شکل هرم سنی آن جامعه نشان داده می شود. بدین معنی که هرم با قاعده بزرگتر و ارتفاع کمتر نشاندهنده یک جامعه جوان و بالعکس هرمی با قاعده کوچکتر و ارتفاع بیشتر نشاندهنده یک جامعه پیر است. تسهیلات و امکاناتی که برای هر یک از این جوامع ضروری است متفاوت است. جامعه جوان به افزایش امکانات تحصیلی، افزایش فرصت های شغلی، افزایش امکانات تفریحی، افزایش توانایی خرید مسکن و امکان تشکیل خانواده نیازمند است. از سوی دیگر یک جامعه سالمند باید بیشتر بر افزایش امکانات پزشکی و بهداشتی برای درمان و کنترل بیماریهای خاص دوران سالمندی چون بیماری های قلبی عروقی، مشکلات روماتولوژی، دیابت بزرگسالان و غیره پرداخته و همچنین به روانشناسی سالمندان و مراقبت از ایشان توجه بیشتری اختصاص دهد.
باروری و مرگ و میر : در جمعیت شناسی می توان با بررسی میزان باروری و مرگ و میر در هر جامعه، شرایط جمعیتی را در آینده پیش بینی نموده و راه کارهای لازم را برای شرایط پیش رو اتخاذ نمود.
میزان باروری با استناد به تسهیلات و امکانات رفاهی هر کشور و با استفاده از روش های تنظیم خانواده قابل کنترل است.
شاخص مرگ و میر که در ارتباط با فاکتورهای اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی هر کشور تغییر می کند، همانند شاخص باروری بر روی رشد جمعیت و الگوی سنی افراد تاثیر می گذارد.
مهاجرت : مهاجرت به دو دسته مهاجرت به داخل و مهاجرت به خارج تقسیم می شود.
مهاجرت به خارج چنانچه نیروی کار ماهر و افراد تحصیلکرده و نخبه کشور را در بر بگیرد، طبیعتاً به جهت آنکه باعث از دست رفتن سرمایه انسانی هر کشور می گردد برای کشور مبدا یک پدیده مخرب و برای کشور مقصد عامل رشد و شکوفایی علمی، تکنولوژیکی و اقتصادی خواهد بود.
از سوی دیگر مهاجرت به داخل چنانچه به سبب معضلاتی چون جنگ، خشکسالی، فقر، شرایط نامناسب اجتماعی و اقتصادی در کشور مبدا صورت گیرد و عمدتا افراد بی سواد، کم سواد و غیر ماهر را در بر بگیرد، در جامعه مقصد منجر به بروز مشکلاتی از جمله افزایش جمعیت، افزایش شیوع بیماری های اپیدمیک و افزایش بیکاری می گردد.
بررسی نیروی کار فعال : در هر جامعه گروه سنی 64-15 سال نیروی فعال و گروه سنی زیر 15 سال و بالای 64 سال گروه سربار را تشکیل می دهند. آگاهی از آمارهای مربوط به این دو گروه به برنامه ریزی برای ایجاد فرصت های شغلی و نیز فرصت های آموزشی و تحصیلات دانشگاهی کمک می کند .لازم به ذکر است که محدوده سنی نیروی فعال و گروه سربار هر جامعه با توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آن جامعه متفاوت است.